Η ψυχολογία του ασθενή απο ημικρανία.

Τα ψυχοσωματικά ευρήματα δείχνουν ότι ο ασθενής απο ημικρανία, πάσχει απο ορισμένα προβλήματα της προσωπικότητας. Η στάση του απέναντι στη ζωή και στους συναθρώπους του, είναι παραμορφωμένη κατά ειδικό τρόπο. Αισθάνεται ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο περιβάλλον του και στις ανθρώπινες σχέσεις. Αυτό το συμπεραίνουμε απο την χαρακτηριστική παρατήρηση ότι ο ημικρανικός, σηκώνεται το πρωί χωρίς πονοκέφαλο και ότι η πάθηση του, εμφανίζεται στη διάρκεια του πρωινού. Η συνειδητοποίηση των καθημερινών καθηκόντων και ο φόβος για την αντιμετώπιση τους, οδηγεί στον πρωινό πονοκέφαλο και μπορεί να διαπιστωθεί με καταπληκτική συχνότητα.

Το γεγονός ότι η έμμηνος ροή αυξάνει την ημικρανία δεν πρέπει να αποδωθεί σε κάποιο αίνιγμα των ορμονών. Μπορεί να φανταστεί κανείς, ότι αυτή η βιολογική “ατέλεια” φέρνει στην επιφάνεια, μια ψυχική ατολμία. Επίσης γυναίκες που με τον ρόλο του φύλου τους και με την ερωτική τους ζωή δεν είναι ευχαριστημένες, ζουν την περίοδο στο μεγαλύτερο μέρος της, με ασυνείδητες δυσθυμίες. Οι περισσότεροι ερευνητές έχουν διαπιστώσει στην ημικρανική γυναίκα, σεξουαλικά προβλήματα: η ψυχρότητα κυριαρχεί στην περίπτωση αυτή περισσότερο απο ότι σε άλλες αρρώστιες. Γι αυτό η εμμηνόπαυση, που συνήθως συνοδεύεται και απο μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας της γυναίκας, μπορεί να εξουδετερώσει ή να μειώσει ένα πρόβλημα της ζωής “που είχε προκαλέσει πονοκεφάλους” Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναζητήσουμε στον ημικρανικό, την ψυχική εξήγηση, που συμβάλει πολύ στην κατανόηση των συμπτωμάτων του.

Μερικοί παρατηρητές βρήκαν, ότι οι άρρωστοι τους, απόκτησαν την ημικρανία όταν βγήκαν απο το πατρικό σπίτι στη ζωή, την οποία αισθάνονταν εχθρική. Σύμφωνα με τον H. Wolff, του οποίου οι εργασίες έχουν διελευκάνει τους διάφορους πονοκεφάλους, οι ημικρανικοί ερεθίζονται εύκολα, είναι υπερευαίσθητοι, φιλόδοξοι, μνησίκακοι, εχθρικοί και έχουν την τάση να τα κάνουν όλα με τελειότητα.

Επίσης και άλλοι ερευνητές, παρατήρησαν σε αυτούς τάσεις τελειότητας και αισθήματα ζήλειας: αποκόμισαν την εντύπωση ότι ο ημικρανικός, φέρνει μέσα του μια καταπιεσμένη οργή. Στην ψυχοθεραπεία, έχει αποδειχθεί, ότι ένα δυνατό βρισίδι (σαν ξεθύμασμα) μπορεί να αποτρέψει την προσβολή.

Επειδή οι γυναίκες είναι συνήθως υποχρεωμένες να καταπιέζουν την μνησικακία τους και έχουν την τάση να εκφράζουν τη δυσαρέσεκια τους με τη μορφή μιας πάθησης (απο τα δάκρυα μέχρι την υστερία) η συχνότητα της προσβολής τους απο τη μορφή αυτής της αρρώστιας, θα μπορούσε να έχει καθαρά ψυχικές αιτίες. Τα σωματικά συμπτώματα, στα οποία οι προηγούμενες έρευνες έδιναν τόσο μεγάλη σημασία, είναι ένας καθρέφτης των ψυχικών διαδικασιών περίπου με τον τρόπο που περιγράφει παρακάτω ο G. Schwoebel.

“Μας φαίνεται ότι τα συμπτώματα των αγγειοκινητικών νεύρων, η διαστολή των μεγάλων και η συστολή των μικρών αρτηριών του κεφαλιού, μας δείχνουν παραστατικά τι συμβαίνει σε ολόκληρο τον άνθρωπο, δηλαδή μια σύσπαση, μια συμφόρηση και συσσώρευση, που απο πολλούς λόγους μπορεί να εννοηθεί σαν μια άμυνα, ενάντια στον ενοχλητικό ερωτικό, σεξουαλικό τομέα τυης ζωής. Αναφέρουμε επίσης τις βλάβες του αίματος και της κυκλοφορίας του στο κεφάλι, στα χέρια και στα πόδια και σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι το αίμα χαρακτηρίστηκε πάντοτε σαν χυμός της ζωής. Δύναμη της ζωής ή ακόμη και σαν ζωή. Στην ημικρανία έχουμε λοιπόν μια σωματικά, εκδηλωνόμενη άμυνα, απέναντι στη ζωή γενικά.”

Στην περίπτωση αυτή του αυτοαποκλεισμού απο την αβίαστη ελεύθερη και δημιουργική, ζωτική αυτοανάπτυξη δεν μπορεί φυαικά να βοηθήσει κανένα φάρμακο. Μόνο η ψυχοθεραπεία είναι σε θέση να καταλάβει και να βοηθήσει τον ασθενή απο ημικρανία.

Ένα παράδειγμα στην πράξη. Μία αληθινή ιστορία.

Η Αnita S. ήταν μια κοπέλα 26 χρονών. Με ακαδημαικό επάγγελμα, που μας επισκέφθηκε εξαιτίας της ημικρανίας της την οποία και είχε απο την ηλικία των 16 ετών. Ήταν το μοναδικό παιδί ενός αποτυχημένου γάμου, ο οποιός κρατιόταν μόνο απο τυπικούς λόγους. Ο πατέρας κυριαρχούσε στη συζυγική ζωή, επισκιάζοντας με την εξυπνάδα του και τις επαγγελματικές του επιτυχίες τη ‘νοικοκυρά μητέρα”. Η Αννίτα είχε κάνει απο νωρίς είδωλο της τον πατέρα, πράγμα που εκφραζόταν και στην κατεύθυνση των σπουδών της και στην τονισμένη πνευματική στάση της.

Η παιδαγωγική μέθοδος σε αυτήν την οικογένεια, που με ένα μόνο παιδί  ήταν εξάλλου, αναπόφευκτη, ήταν πολύ χαιδευτική. Η Αννίτα είχε συνηθίσει να είναι “ο κύριος του σπιτιού.” Όλα γίνονταν σύμφωνα με τις επιθυμίες και τις απαιτήσεις της: κυρίως η μητέρα που απο το γάμο της με τον διαρκώς σαν ανώτερο παρουσιαζόμενο άνδρα της, είχε ενισχυθεί στη μαζοχιστική γενική της στάση, ήταν υπηρέτρια της μορφωμένης κόρης της. Έπρεπε λόγου χάρη να της φέρνει το πρόγευμα στο κρεβάτι, και όταν αυτή αρνιόταν, προσβαλλόταν απο ημικρανία που έκανε κάθε αντίσταση μάταιη.

Η σεξουαλική αγωγή ήταν σεμνότυφη. Η Αννίτα είχε βέβαια απο πολλές -αλλά κατά βάθος κακές εμπειρίες- φτάσει σε μια εξωτερική σεξουαλική προσαρμοστικότητα, αλά απέναντι στους εραστές της ήταν κακότροπη και αυταρχική, ώστε οι περισσότερες σχέσεις διαλύονταν μετά απο λίγο καιρό. Στις σπουδές της είχε επιτυχίες την θεωρούσαν έξυπνη αν και συνήθως έμενε ‘μόνη” της, κάτι το οποίο οι γύρω της, το απέδιδαν σε υπερηφάνεια και ακαταδεξία.

Οι προσβολές απο την ημικρανία, έρχονταν με τέτοια ακρίβεια, ταυτόχρονα με τις περιβόητες προσβολές της υπερηφάνειας. Κάτι το οποίο στάθηκε αδύνατο να ξεφύγει απο την προσοχή της έξυπνης αυτής κοπέλας. Η ψυχοθεραπεία έπρεπε επίσηςε να βελτιώσει τις σχέσεις της με την μητέρα, μειώνοντας την μεροληψία της για τον δήθεν τόσο υπέρτερο πατέρα. Με αυτό δημιουργήθηκε και μια καλύτερη επαφή του κοριτσιού με την θηλυκότητα του.

Έτσι μπόρεσε να απελευθερωθεί και η κλονισμένη απο παιδαγωγικά σφάλματα ικανότητα της για αγάπη, πράγμα που έγινε φανερό στην αλλαγή του επαγγελματικού και κοινωνικού τρόπου της ζωής της.

Απόσπασμα απο το βιβλίο “Ψυχοσωματικές αρρώστιες” Γιόζεφ Ράτνερ