Φυτεύουμε Καρότο, Κουνουπίδι και Μπρόκολο

Κουνουπίδια, μπρόκολα, λάχανα, καρότα, αντίδια είναι είδη που μπορούμε να σπείρουμε αυτή την εποχή, όπως και φασολάκια και κολοκυθάκια κλπ. Επίσης Ιούνιο με αρχές Αυγούστου φυτεύουμε φράουλα και Ιούλιο με Αύγουστο ριζώματα αγκινάρας και όψιμες πατάτες.

Από τέλος Ιουνίου μέχρι αρχές Αυγούστου μπορεί να φυτευτεί φράουλα (με φυτά διατηρημένα στο ψυγείο από το Δεκέμβριο), ενώ Ιούλιο – Αύγουστο φυτεύονται ριζώματα αγκινάρας (όχι παραφυάδες), καθώς και όψιμες πατάτες για να συγκομιστούν το φθινόπωρο – χειμώνα (στις νότιες περιοχές).

Ας δούμε μερικά στοιχεία καλλιέργειας, για ορισμένα από αυτά τα είδη.

Καρότο 
Στις ψυχρές περιοχές το καρότο σπέρνεται άνοιξη και καλοκαίρι, γιατί σε θερμοκρασίες κάτω από 5 οC δεν φυτρώνει ο σπόρος. Στις θερμότερες περιοχές όμως, μπορούμε να σπείρουμε όλο το χρόνο, όταν η θερμοκρασία είναι 7-30 οC, διαλέγοντας την κατάλληλη ποικιλία. Υπολογίζοντας ότι θα χρειαστούν 3-5 μήνες ως τη συγκομιδή, προγραμματίζουμε την παραγωγή μας.
Άνοιξη και καλοκαίρι επιλέγουμε ποικιλίες που χρειάζονται περισσότερο χρόνο μέχρι τη συγκομιδή (όψιμες), ενώ το φθινόπωρο σπέρνουμε ποικιλίες που αναπτύσσονται πιο γρήγορα (πρώιμες), ώστε τα καρότα να είναι έτοιμα πριν το χειμώνα.
Το φυτό αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, όμως αναπτύσσεται αργά και δημιουργεί λεπτά και μικρά καρότα. Για να αναπτυχθεί σωστά, προτιμά θερμοκρασίες 15-20 οC, ενώ σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες έχει μειωμένη απόδοση και κακή ποιότητα.
Το καρότο μπορεί να καλλιεργηθεί σε πολλά εδάφη εκτός από τα ξερά και πετρώδη, προτιμά όμως γόνιμα εδάφη, μέτριας σύστασης, αμμοπηλώδη, όχι αλκαλικά. Πριν τη σπορά σκάβουμε βαθιά το έδαφος (στα 30-40 εκ.) και προσθέτουμε καλά χωνεμένη κοπριά (σε αναλογία 2-4 τόνους το στρέμμα) και τα βασικά λιπάσματα (άζωτο, φώσφορο και κάλιο).
Καλό είναι η κοπριά να έχει μπει στην προηγούμενη καλλιέργεια, γιατί αν δεν είναι καλά χωνεμένη τα καρότα παραμορφώνονται. Σπέρνουμε σε γραμμές που απέχουν 25-30 εκ., καλύπτουμε τους σπόρους, που είναι πολύ μικροί, με λεπτό στρώμα χώματος (περίπου 1 εκ.) και πιέζουμε ελαφρά την επιφάνεια.
Θα χρειαστούμε 400-700 γρ. σπόρου, για ένα στρέμμα. Ανάλογα με τη θερμοκρασία και την υγρασία του εδάφους, φυτρώνουν μετά από 5-15 ημέρες.
Για να αναπτυχθούν σωστά τα φιντάνια, τα αραιώνουμε όταν αποκτήσουν 2-3 φύλλα, ώστε όσα μείνουν να απέχουν 5-7,5 εκ. πάνω στη γραμμή. Πολύ σημαντικό είναι να απομακρύνουμε τα ζιζάνια με σκαλίσματα και βοτανίσματα, γιατί ανταγωνίζονται τα φυτά μας, ιδίως στα πρώτα στάδια ανάπτυξης.
Επίσης, σε ορισμένες ποικιλίες, στις οποίες καθώς αναπτύσσονται τα καρότα εμφανίζονται πάνω από το έδαφος, με αποτέλεσμα να πρασινίζουν, πρέπει μαζί με το σκάλισμα αυτά να καλύπτονται λίγο με παράχωμα.

Το πότισμα πρέπει να γίνεται ανάλογα με την εποχή και το είδος του εδάφους, έτσι ώστε το νερό να είναι διαθέσιμο στα φυτά στην απαιτούμενη ποσότητα. Όταν υπάρχει έλλειψη νερού δημιουργούνται σκληρά και μακριά καρότα, ενώ όταν υπάρχει περίσσεια μπορεί να σχηματιστούν παραμορφωμένα και διπλά καρότα.
Εκτός από τη βασική λίπανση που γίνεται πριν τη σπορά, κατά την ανάπτυξη των φυτών εφαρμόζουμε και επιφανειακή λίπανση με άζωτο σε 2-3 δόσεις, σύμφωνα με τις οδηγίες των γεωπόνων.

Εχθροί και σθένειες

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην αντιμετώπιση των εχθρών και ασθενειών που μπορεί να προσβάλλουν τα φυτά, όπως η μύγα του καρότου, οι σιδηροσκώληκες, ο τετράνυχος, οι νηματώδεις, καθώς και αρκετοί μύκητες (αλτερνάρια, σκληρωτίνια, περονόσπορος, ωίδιο κ.ά.) και το βακτήριο ερβίνια.
Η εναλλαγή των καλλιεργειών (αμειψισπορά), η απομάκρυνση και καταστροφή των προσβεβλημένων φυτών, το σωστό πότισμα, ώστε να μην υπάρχει υπερβολική υγρασία είναι μερικά από τα μέτρα που περιορίζουν ή προλαβαίνουν ορισμένα από τα προβλήματα αυτά.
Επίσης συνιστώνται ψεκασμοί με τα κατάλληλα σκευάσματα, ανάλογα με το πρόβλημα και σύμφωνα με τις οδηγίες των γεωπόνων.
Η συγκομιδή γίνεται 3-6 μήνες μετά τη σπορά, ανάλογα με την ποικιλία και την εποχή. Ξεριζώνουμε τα καρότα όταν έχουν το κανονικό για την ποικιλία μέγεθος και είναι ακόμη τρυφερά.
Διατηρούνται χωρίς τα φύλλα τους, σε θερμοκρασία 1-3 οC και υψηλή υγρασία.

Κουνουπίδι
Το κουνουπίδι σπέρνεται Μάιο – Ιούνιο, για να συγκομιστεί φθινόπωρο, αλλά και αργότερα, μέχρι και τον Αύγουστο, οπότε συγκομίζεται το χειμώνα. Σε περιοχές με ήπιο χειμώνα σπέρνεται τον Ιανουάριο και δίνει παραγωγή από αργά την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι.
Ανάλογα με την εποχή και την περιοχή καλλιέργειας επιλέγεται το κατάλληλο υβρίδιο ή ποικιλία, καθώς οι απαιτήσεις τους διαφέρουν και χρειάζονται από 60 έως και 180 ημέρες από τη μεταφύτευση μέχρι τη συγκομιδή. Προτιμά ήπιο κλίμα έως ψυχρό, παθαίνει όμως ζημιές από τους παγετούς, ιδίως στις ανθοκεφαλές, αλλά και από τις πολλές βροχές και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Επίσης μπορεί να αναπτυχθεί σε πολλά εδάφη, προτιμά όμως εδάφη μέσης σύστασης, βαθιά και γόνιμα, ουδέτερα ή ελαφρά όξινα (με pH 6-7). Φροντίζουμε οι 2-3 προηγούμενες καλλιέργειες να μην είναι συγγενικά είδη, γιατί θα έχουμε ζημιές από ασθένειες.

Σπέρνουμε τους σπόρους σε σπορείο, σε γραμμές, καλύπτοντάς τους με στρώμα χώματος πάχους 1 εκ. περίπου. Σε 4-10 ημέρες φυτρώνουν, αν η θερμοκρασία είναι 7-30 οC. Θα χρειαστούμε 20-30 γρ. σπόρου για 10 περίπου τετραγωνικά μέτρα σπορείου, έκταση που φτάνει για να φυτέψουμε μετά 1 στρέμμα.
Αν σπείρουμε κάθε 15 μέρες, θα έχουμε κλιμακωτή συγκομιδή.
Στο χώμα του σπορείου πρέπει να έχουμε προσθέσει κοπριά και λιπάσματα, να ποτίζουμε συχνά, να αραιώσουμε τα φιντάνια για να αναπτυχθούν σωστά όσα μείνουν και, αν χρειαστεί, να απομακρύνουμε όσα δεν είναι υγιή και να προστατέψουμε με ψεκασμούς τα υπόλοιπα.
Σε 40-50 ημέρες έχουν αποκτήσει 4-6 φύλλα και μπορούμε να τα μεταφυτέψουμε στον κήπο, σε αποστάσεις 50-70 εκ., πάνω σε γραμμές που απέχουν 70-100 εκ.
Το χώμα πρέπει να το έχουμε εμπλουτίσει με κοπριά ήδη αρκετά νωρίτερα, ενσωματώνοντάς τη με σκάψιμο σε βάθος 30-40 εκ. και αργότερα, πριν τη φύτευση, με τα βασικά λιπάσματα (άζωτο, φώσφορο και κάλιο).
Μπορούμε επίσης να σπείρουμε και κατευθείαν στον κήπο, στις παραπάνω αποστάσεις, τοποθετώντας 3-4 σπόρους μαζί στην τελική θέση, σε βάθος 0,5-1 εκ. Όταν φυτρώσουν οι σπόροι, κρατάμε σε κάθε θέση το πιο δυνατό φυτό, απομακρύνοντας τα υπόλοιπα.
Μόλις φυτευτούν τα φιντάνια πρέπει να ποτιστούν και στη συνέχεια να γίνουν άλλα 2-3ποτίσματα, ώστε να ριζώσουν καλά. Το πότισμα με σταγόνες είναι προτιμότερο, για να μη βρέχονται τα φύλλα.
Ανάλογα με τις συνθήκες και την εποχή, θα πρέπει να γίνουν ακόμη μερικά ποτίσματα ώστε να αναπτυχθούν σωστά οι ανθοκεφαλές, καθώς η έλλειψη νερού προκαλεί την πρόωρη και περιορισμένη ανάπτυξή τους. Απαραίτητη είναι η απομάκρυνση των ζιζανίων με βοτανίσματακαι σκαλίσματα, καθώς και ελαφρύ παράχωμα των φυτών.
Επίσης θα πρέπει να γίνει και επιφανειακή λίπανση με άζωτο σε 3-4 δόσεις, και αν τυχόν υπάρχει έλλειψη βορίου, μαγγανίου, μαγνησίου κ.λπ., να αντιμετωπιστεί σύμφωνα με τις οδηγίες των γεωπόνων.

Συχνό πρόβλημα είναι η αντιμετώπιση των εχθρών και ασθενειών που μπορεί να προσβάλλουν τα φυτά, όπως η πιερίδα, ο άλτης, η υλέμυγα, οι αφίδες, οι νηματώδεις, πολλοί μύκητες (καρκίνωση, σκληρωτίνια, περονόσπορος, αλτερνάρια, λευκή σκωρίαση, ωίδιο κ.ά.) και ιώσεις (μωσαϊκό κ.ά.).
Η εφαρμογή μέτρων υγιεινής στα σπορεία, η πολυετής αμειψισπορά, η απομάκρυνση και καταστροφή των προσβεβλημένων φύλλων ή και φυτών, η καλή αποστράγγιση του εδάφους, η όχι πυκνή φύτευση και άλλα προστατευτικά μέτρα περιορίζουν ή προλαβαίνουν τα προβλήματα αυτά.
Επίσης συνιστώνται ψεκασμοί με τα κατάλληλα σκευάσματα, ανάλογα με το πρόβλημα και σύμφωνα με τις οδηγίες των γεωπόνων.
Η συγκομιδή γίνεται συνήθως 5-7 μήνες μετά τη σπορά (από Σεπτέμβριο – Οκτώβριο στις πρώιμες μέχρι την άνοιξη στις όψιμες), ανάλογα με την ποικιλία/υβρίδιο και τις συνθήκες καλλιέργειας, όταν η ανθοκεφαλή αποκτήσει το κατάλληλο σχήμα και μέγεθος, κόβοντας μαζί και 3-4 φύλλα για να την προστατεύουν από το φως και τους χειρισμούς μέχρι την κατανάλωσή της.
Διατηρείται σε θερμοκρασία 1-2 C και σχετικά υψηλή υγρασία (70-80%).

Μπρόκολο
Το μπρόκολο είναι παραλλαγή του κουνουπιδιού, με ανθοκεφαλές σε πράσινο ή ιώδες χρώμα. Η καλλιέργειά του είναι όμοια με του κουνουπιδιού. Σπέρνεται σε σπορείο από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο, με θερμοκρασίες 10-30 οC, βλαστάνει σε 3-10 μέρες και μεταφυτεύεται 40-50 μέρες μετά τη σπορά, όταν τα φιντάνια αποκτήσουν 4-8 φύλλα.
Ανάλογα με την ποικιλία ή το υβρίδιο, χρειάζεται 60-110 μέρες από τη μεταφύτευση μέχρι τη συγκομιδή. Σπέρνεται επίσης κατευθείαν στον κήπο, από Ιούνιο έως Αύγουστο.
Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται έγκαιρα, πριν οι ανθοκεφαλές κιτρινίσουν και σχηματίσουν άνθη. Το μπρόκολο εκτός από την κεντρική ανθοκεφαλή σχηματίζει και μικρότερες στις μασχάλες των φύλλων, οι οποίες αναπτύσσονται μόλις κόψουμε την κεντρική, δίνοντας συμπληρωματική παραγωγή.

Εύη Θεοδοσιάδου, γεωπόνος

Επιμέλεια: Εύα Χατζηαργυροπούλου

entertainment.in.gr