Πως να προστατευθείτε από τη ζέστη

Καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες σφυροκοπούν ήδη τις αντοχές του οργανισμού μας, η θερμική εξάντληση και η θερμοπληξία απειλούν με σοβαρές επιπλοκές την υγεία μας αν δεν πάρουμε τα σωστά μέτρα.

Οι επιστήμονες των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών και της Κλινικής Μάγιο στις ΗΠΑ ενημερώνουν για τα «must» της προστασίας μας από τον καύσωνα.

Πώς ο οργανισμός μας καταπολεμά τη ζέστη;

Οταν ο καιρός είναι ζεστός, ο οργανισμός μας δροσίζεται κυρίως με την εφίδρωση. Η εξάτμιση του ιδρώτα ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. Αν όμως έχετε έντονη σωματική δραστηριότητα ή συνυπάρχει ζέστη και υγρασία, το σώμα σας γίνεται λιγότερο ικανό να δροσιστεί ικανοποιητικά. Ως αποτέλεσμα, εμφανίζει θερμικές κράμπες (συνήθως στην κοιλιά, στα μπράτσα ή στα πόδια), κόπωση, βαριά εφίδρωση και έντονη δίψα.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο για θερμική εξάντληση;

Καθένας μπορεί να αναπτύξει θερμική εξάντληση, αλλά ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν την ευαισθησία σας στη ζέστη. Αυτοί είναι:

* Η μικρή και η μεγάλη ηλικία. Στα βρέφη και στα παιδιά κάτω των 4 ετών η ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως, ενώ στους μεγάλους αυτή μειώνεται από ασθένειες ή φάρμακα.

* Ορισμένα φάρμακα. Φάρμακα που επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να παραμένει ενυδατωμένος και να αντιδρά κατάλληλα στη ζέστη είναι ορισμένα αντιυπερτασικά και καρδιολογικά (βήτα αναστολείς, διουρητικά), αντιισταμινικά, ηρεμιστικά και αντιψυχωτικά. Επιπλέον, η κοκαΐνη, οι αμφεταμίνες και το έκσταση επηρεάζουν τη θερμοκρασία του σώματος.

* Η παχυσαρκία. Τα περιττά κιλά επιδρούν στην ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του και προκαλούν κατακράτηση της ζέστης.

* Οι απότομες αλλαγές θερμοκρασίας (π.χ. όταν ταξιδεύετε από έναν τόπο με κρύο κλίμα σε έναν με θερμό).

* Η μεγάλη υγρασία. Οταν η υγρασία είναι υψηλή, ο ιδρώτας δεν μπορεί να εξατμισθεί εύκολα και το σώμα σας έχει μεγαλύτερη δυσκολία να μειώσει τη θερμοκρασία του.

Ποιες είναι οι επιπλοκές της θερμικής εξάντλησης;

Η θερμική εξάντληση που δεν έχει αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία, μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση, κατά την οποία η θερμοκρασία του σώματος φθάνει στους 40 βαθμούς Κελσίου ή και ψηλότερα. Η θερμοπληξία χρειάζεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση, για να προληφθούν μόνιμες βλάβες στον εγκέφαλο, την καρδιά, τους νεφρούς και τους μυς.

Πώς γίνεται η διάγνωση της θερμοπληξίας;

Εάν ο γιατρός υποψιάζεται θερμοπληξία, μπορεί να ζητήσει ειδικές εξετάσεις, όπως μέτρηση του νατρίου και του καλίου, έλεγχο των αερίων του αίματος, απεικονιστικές εξετάσεις για έλεγχο των ζωτικών οργάνων ή και τεστ αίματος για ραβδομυόλυση (σοβαρή βλάβη στον μυϊκό ιστό).

Πoια λάθη γίνονται συνήθως στην πρόληψη;

Πολλοί πίνουν αλκοολούχα αναψυκτικά για να ξεδιψάσουν, ενώ αυτά αντιθέτως συμβάλλουν στην αφυδάτωση του οργανισμού. Επίσης, συχνά αφήνουν το αυτοκίνητό τους για λίγο στον ήλιο και μετά μπαίνουν για να οδηγήσουν αμέσως. Σε μια ζεστή μέρα, όμως, η θερμοκρασία σε ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο μπορεί να ανέβει κατά 7 βαθμούς Κελσίου σε 10 μόνο λεπτά!

Να περιμένετε λοιπόν για να κρυώσει λίγο το αυτοκίνητο πριν ξεκινήσετε και μην αφήνετε κανέναν μέσα στο παρκαρισμένο αυτοκίνητο. Τέλος, ορισμένοι ξεκινούν από την πρώτη ημέρα των διακοπών να κάνουν αθλητικές δραστηριότητες κάτω από τον ήλιο, ενώ χρειάζεται να περάσουν λίγες μέρες για να προσαρμοσθεί ο οργανισμός στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες .

Τα συμπτώματα

Οι μυϊκές κράμπες μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα. Θα αναγνωρίσετε τη θερμική εξάντληση ή τη θερμοπληξία από τα εξής συμπτώματα:

Θερμική εξάντληση

* Μεγάλη εφίδρωση

* Αδυναμία

* Κρύο, ωχρό και υγρό δέρμα

* Γρήγορος και αδύναμος παλμός

* Ναυτία ή έμετος

* Λιποθυμία

Τι να κάνετε:

* Μετακινηθείτε σε πιο κρύο μέρος.

* Καθίστε και αφαιρέστε τα ρούχα σας.

* Τοποθετείστε κρύα, βρεγμένα επιθέματα σε όσο περισσότερα μέρη του σώματος μπορείτε.

* Πιείτε νερό.

* Εάν έχετε εμέτους που συνεχίζονται, ζητείστε αμέσως ιατρική βοήθεια.

Θερμοπληξία

* Υψηλή θερμοκρασία σώματος (κοντά στους 40 βαθμούς Κελσίου).

* Πολύ ζεστό, κόκκινο, ξηρό ή υγρό δέρμα.

* Γρήγορος και δυνατός παλμός.

* Πιθανώς έλλειψη συνείδησης

Τι να κάνετε:

* Καλέστε αμέσως το 166- είναι επείγον.

* Μετακινείστε τον πάσχοντα σε πιο κρύο περιβάλλον.

* Μειώστε τη θερμοκρασία του σώματός του με κρύα ρούχα ή και μπάνιο.

* ΜΗΝ του δώσετε υγρά.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

1. ΟΣΟΙ ΕΙΝΑΙ 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ ΄Η  ΕΧΟΥΝ ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΘΗΣΗ. Εχουν λιγότερες πιθανότητες να αισθάνονται και να αντιδρούν επιτυχώς στις αλλαγές της θερμοκρασίας, ενώ οι δεύτεροι παίρνουν επιπλέον φάρμακα .που μπορεί να επιδεινώσουν στις συνέπειες. Εάν ανήκετε σε αυτές τις κατηγορίες, να θυμάστε τα εξής:

- Να μένετε όσο το δυνατόν περισσότερο σε κλιματιζόμενο χώρο.

- Να μην έχετε μόνο ανεμιστήρες κατά τη διάρκεια του καύσωνα – δεν αρκούν.

- Να πίνετε περισσότερο νερό από όσο συνήθως - μην περιμένετε να διψάσετε για να πιείτε.

- Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει κοντά σας ένας συγγενής ή γείτονας.

- Μη χρησιμοποιείτε κουζίνα ή φούρνο κατά τις ώρες της ζέστης.

- Να κάνετε τακτικά κρύα ντους.

- Να φοράτε λίγα, ελαφρά και ανοιχτόχρωμα ρούχα

-  Να ενημερώνεστε από τα δελτία καιρού για τη θερμοκρασία

- Εάν υπάρχει και ατμοσφαιρική ρύπανση, να παραμένετε σε εσωτερικούς χώρους.

- Να ζητάτε ιατρική βοήθεια αμέσως μόλις εμφανίσετε μυϊκές κράμπες, πονοκέφαλο, ναυτία ή έμετο.

2. ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ. Είναι ευάλωτα στις συνέπειες των ακραίων θερμοκρασιών  και πρέπει να τα κρατάτε δροσερά και ενυδατωμένα:

- ΠΟΤΕ μην αφήνετε βρέφη ή παιδιά σε παρκαρισμένο αυτοκίνητο, ακόμα και εάν τα παράθυρα είναι ανοικτά (το ίδιο ισχύει και για τα ζώα).

- Να τα ντύνετε με λίγα και ανοιχτόχρωμα ρούχα – και πάντα με καπέλο στον ήλιο.

- Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν παρουσιάσουν ύποπτα συμπτώματα.

3. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Είναι επιρρεπείς σε αφυδάτωση και ασθένειες της ζέστης. Να κάνετε τα εξής:

• ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ κάθε δραστηριότητα και πηγαίνετε σε κρύο μέρος εάν αισθανθείτε ζάλη ή αδυναμία.
• Να πίνετε 2-4 ποτήρια νερό κάθε ώρα κατά τη διάρκεια της εργασίας.

• Να αποφεύγετε το αλκοόλ και υγρά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
• Να βάζετε τακτικά αντηλιακό.
• Εάν μπορείτε, επιλέξτε πολύ πρωινές ή απογευματινές ώρες.
• Φορέστε καπέλο και ελαφρά ρούχα.
• Να περνάτε τα διαλείμματα σε δροσερό μέρος.
• Αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσετε συμπτώματα θερμικής εξάντλησης.

4. ΑΘΛΗΤΕΣ. Oσοι ασκούνται σε υψηλές θερμοκρασίες έχουν αυξημένες πιθανότητες για αφυδάτωση και ασθένειες της ζέστης. Γι αυτό:

• ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ την άσκηση και πηγαίνετε σε κρύο περιβάλλον εάν παρουσιάσετε λιποθυμία ή αδυναμία
• Περιορίστε την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους, ιδίως το μεσημέρι..
• Να χρησιμοποιείτε αντηλιακό.
• Να αρχίζετε την άσκηση σιγά και να αυξάνετε το ρυθμό προοδευτικά..
• Να πίνετε περισσότερο νερό από όσο συνήθως.
•  Να φοράτε ρούχα που επιτρέπουν τον αερισμό του δέρματος.
• Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια όταν εμφανίσετε ένα σύμπτωμα θερμικής εξάντλησης – οι μυικές κράμπες μπορεί να είναι ένα πρώιμο τέτοιο σημάδι.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Εάν φροντίζετε πρόσωπα των ομάδων υψηλού κινδύνου, να ελέγχετε τα εξής:

* Πίνουν αρκετό νερό

* Έχουν αιρ κοντίσιον

* Ξέρουν πώς να δροσιστούν

ΠΗΓΗ:Kέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), ΗΠΑ

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία