Sex Addiction: Όταν οι ορμές δε χορταίνουν

 

Το αγαπημένο σπορ του David Duchovny. Είναι το ίδιο ακριβώς άθλημα που είχε κάποτε συναρπάσει τον Michael Douglas και τον είχε στείλει στην κλινική. Θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε «σεξομανία». Πάνω κάτω έτσι θα μπορούσε να μεταφρασθεί το «Sex Addiction», το κόλλημα με την ερωτική πράξη πρωί, μεσημέρι και βράδυ. Σεξ μέχρι τελικής πτώσεως, είτε αυτή η πτώση αφορά το κρεβάτι το διπλό, είτε τους κύκλους της κόλασης, όπου σε στέλνει η απόλυτη απιστία και απληστία. Και είναι κάτι που δεν ξεπερνιέται με τσάι και συμπάθεια.

Τι είναι τελικά η σεξομανία; Τι την προκαλεί; Πώς την αντιμετωπίζουμε;

Οι ειδικοί εξηγούν ότι για τους σεξομανείς η σεξουαλικότητα γίνεται ένας τρόπος απόδρασης από την πραγματικότητα, ένα αντίδοτο για τα προβλήματα της ζωής. Το σεξ δηλαδή χρησιμοποιείται ως αγχολυτικό ή ως αντικαταθλιπτικό και η χαλάρωση που ακολουθεί μετά τον οργασμό γίνεται ο μοναδικός τρόπος διαχείρισης και ανακούφισης του άγχους. Ο εθισμός στο σεξ είναι μια ασθένεια που μοιάζει απόλυτα με άλλους εθισμούς, όπως αυτόν στα ναρκωτικά, τον τζόγο, το φαγητό, την εργασία, ακόμη και τα ψώνια. Όλες είναι ασθένειες ψυχαναγκαστικής μορφής, που ξεφεύγουν εκτός ελέγχου και γίνονται εμμονές.

 

Μία έμμονη ιδέα

Γίνεται λόγος για σεξομανία, όταν η φυσική τάση να ζει κανείς τη σεξουαλικότητα ως ενστικτώδη τρόπο έκφρασης του εαυτού του, μετατρέπεται σε μια ξέφρενη δραστηριότητα, η οποία χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτες ορμές που πρέπει με κάθε κόστος να ικανοποιηθούν. Το σεξ είναι ο τρόπος που ο εξαρτημένος έχει μάθει να χρησιμοποιεί για να διαχειρίζεται το στρες, το άγχος, την υποβόσκουσα κατάθλιψη και τις δύσκολες καταστάσεις. Επιπλέον, είναι το μέσο που χρησιμοποιεί για να νιώθει ικανοποίηση, απόλαυση και το αίσθημα ότι ανήκει σε κάποιον.

Όλη η μέρα του σεξομανούς περιστρέφεται γύρω από την αναζήτηση της σεξουαλικής ικανοποίησης, με αποτέλεσμα όλα τα άλλα -συμπεριλαμβανομένης της υγείας του, της οικογένειας του και της εργασίας του- να περνάνε σε δεύτερη μοίρα. Οι σεξουαλικές πρακτικές που χρησιμοποιεί, ποικίλλουν: αυνανισμός, ερωτικές επαφές με αγνώστους, πορνεία, κακοποίηση, επιδειξιομανία, σαδομαζοχιστικές πράξεις, έμμονες σεξουαλικές φαντασιώσεις, αγορά πορνογραφικού υλικού, χρήση ερωτικών υπηρεσιών μέσω τηλεφώνου ή Ίντερνετ.

Αισθήματα ενοχής

Παρά την έντονη σεξουαλική διέγερση και δραστηριότητα, ο σεξομανής δεν αισθάνεται πραγματικά ικανοποιημένος. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, τις περισσότερες φορές, μετά την ικανοποίηση τον κατακλύζουν τύψεις, ενοχές και ένα αίσθημα αποστροφής προς τον ίδιο τον εαυτό. Παρόλ’ αυτά, αν και αντιλαμβάνεται τις καταστροφικές συνέπειες της συμπεριφοράς του, δεν καταφέρνει να σταματήσει. Παραμένει εξαρτημένος παρά τις υποσχέσεις προς τον εαυτό του και τους άλλους ότι θα απεξαρτηθεί, αφού ο εθισμός του κυριαρχεί της ικανότητας επιλογών του. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι αυτή η συμπεριφορά χειροτερεύει συνεχώς και ο χρόνος που αφιερώνει για να ικανοποιεί τις ορμές και τις επιθυμίες του αυξάνεται μέχρι που κάθε στιγμή κυριεύει όλη τη ζωή του.

Πιο εθισμένοι οι άνδρες

Σύμφωνα με υπολογισμούς, από τη σεξομανία υποφέρουν κατά κύριο λόγο οι άντρες, αν και τα τελευταία στοιχεία αποκαλύπτουν αύξηση και του αριθμού των γυναικών. Πιο συγκεκριμένα, στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν τουλάχιστον 20 εκατομμύρια “sex addicts”, δηλαδή περίπου το 11% του πληθυσμού – το 8% είναι άντρες και το 3% γυναίκες.

Σε σωματικό επίπεδο, όσοι υποφέρουν από εθισμό στο σεξ, αναπτύσσουν συχνά τις τυπικές σεξουαλικές δυσλειτουργίες, όπως για παράδειγμα πρόωρη ή καθυστερημένη εκσπερμάτιση, ανοργασμικότητα, αφροδίσια και μεταδιδόμενα νοσήματα, προβλήματα όπως έλκος και υπέρταση, ευαισθησία στις ασθένειες, σωματική εξάντληση ή διαταραχές του ύπνου. Απ’ την άλλη μεριά, σε ψυχικό επίπεδο, έχουν την τάση να πνιγούν τα συναισθήματά τους, σε βαθμό που γίνονται απαθείς. Συχνά παρουσιάζουν παιδική συμπεριφορά, γίνονται ανυπόμονοι και συνέχεια ζητάνε κάτι με επιμονή. Επιπλέον, έχουν την τάση να απομονώνονται εξαιτίας της ντροπής που νιώθουν ή να καταλαμβάνονται από απόγνωση αφού νιώθουν ότι αδυνατούν να ανακτήσουν τον αυτοέλεγχό τους. Πολύ συνήθη είναι τα συναισθήματα ανικανότητας, χαμηλής αυτοεκτίμησης και κατάθλιψης. Οι περισσότεροι σεξομανείς παρουσιάζουν ακόμα δυσκολία συγκέντρωσης εξαιτίας των σεξουαλικών φαντασιώσεων που τους βασανίζουν.

Οι φαντασιώσεις αυτές τροφοδοτούνται συχνά από σκηνές πορνογραφικών ταινιών και από συνομιλίες σε ερωτικά chatrooms του Διαδικτύου. Μάλιστα, αυτός ο τρόπος διέγερσης οδηγεί πολλές φορές σε μια μορφή ισχυρής εξάρτησης: έναν εθισμό στις εικόνες. Πολλοί είναι οι σεξομανείς που περνάνε ώρες και ώρες μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή τους κοιτάζοντας καυτές φωτογραφίες και βιντεάκια χωρίς να μπορούν να σταματήσουν. Είναι γεγονός ότι η διάδοση του Ίντερνετ έχει εντείνει τη διαταραχή της σεξομανίας, αφού κάθε ερωτική επιθυμία – φετιχισμός, διαστροφή, κτλ. – ικανοποιείται. Όλα είναι προσιτά χάρη σε ένα PC ανά πάσα ώρα και στιγμή της ημέρας. Ιδιαιτέρως, τα ερωτικά chatrooms καθιστούν αιχμάλωτο τον σεξομανή για δύο λόγους: επειδή του προσφέρουν φυγή από την πραγματικότητα και επειδή είναι άμεσα προσβάσιμα.

 

Διαγνωστικά τεστ και συνδυασμός ψυχοθεραπειών

Για τη διάγνωση της διαταραχής, υπάρχει η εξέταση SAST (Sexual Addiction Screening Test) που αναπτύχθηκε από τον Πάτρικ Καρνς, τον Αμερικανό ψυχολόγο που πρώτος άνοιξε μια κλινική για την απεξάρτηση από το σεξ στην Καλιφόρνια. Υπάρχει ακόμα η εξέταση Sai/2 (Sexual Addiction Inventory) που δημιούργησε ο Ιταλός Φράνκο Αβένια. Πρόκειται για ερωτηματολόγια, όπου ο εξεταζόμενος απαντάει με ένα «ναι» ή ένα «όχι», τα οποία χρησιμεύουν τόσο για να εντοπίσουν το πρόβλημα, όσο και για να αξιολογήσουν τη σοβαρότητά του. Από τη στιγμή που θα διαγνωστεί ο εθισμός στο σεξ, η πιο αποτελεσματική προσέγγιση είναι ο συνδυασμός ατομικής ψυχοθεραπείας, γνωστικοσυμπεριφορικής θεραπείας, ομαδικής ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής με αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά. Συνήθως, ζητείται αποχή από το σεξ για 30 έως 90 ημέρες, ενώ κρίνεται αναγκαία η συμμετοχή του ερωτικού συντρόφου στις συνεδρίες για την επιτυχία της θεραπείας.

Πρόγραμμα απεξάρτησης

Για να είναι αποτελεσματική όμως η θεραπεία, είναι αναγκαία πρώτα από όλα η παραδοχή του προβλήματος από τον ίδιο τον ασθενή. Αρχικά, όσοι πάσχουν από εθισμό στο σεξ, δυσκολεύονται να καταλάβουν για ποιο λόγο το σεξ αποτελεί ένα πρόβλημα όπως τα ναρκωτικά για τους τοξικομανείς. Τη στιγμή που αυτό γίνεται κατανοητό και αρχίζει η πορεία της αλλαγής, συχνά οι ενοχές αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για να αρχίσει ο ασθενής να μιλάει για τη συμπεριφορά του. Παρόλ’ αυτά, είναι σημαντικό ο γιατρός να μάθει αν ο ασθενής έχει υποστεί καταγγελίες ή συλλήψεις για τη συμπεριφορά αυτή, όπως επίσης να εξακριβώσει το επίπεδο επιθετικότητας που τον διακατέχει, και να ανακαλύψει αν πάσχει και από άλλες ασθένειες, όπως ψύχωση, κατάθλιψη, χρήση τοξικών ουσιών.

Η επιτυχία της θεραπείας και ο χρόνος που θα χρειαστεί για την απεξάρτηση εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες και πάνω απ’ όλα από την αποφασιστικότητα του ασθενούς, δηλαδή πόσο έχει αντιληφθεί το πρόβλημα και πόσο ισχυρή είναι η επιθυμία του να το ξεπεράσει. Σημαντικό ρόλο παίζουν ακόμα το πόσο έχει διαρκέσει ήδη η εξάρτηση και άρα πόσο έχει αποσταθεροποιήσει τη ζωή του ασθενούς, καθώς και η επιθυμία συμμετοχής της οικογένειάς του στο πρόγραμμα της θεραπείας. Σε γενικές γραμμές, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η θεραπεία διαρκεί από 6 έως 18 μήνες.

Και οι σταρ έχουν γνωρίσει την άλλη όψη του σεξ

-Ντέιβιντ Ντουκόβνι

Την περσινή χρονιά, ο 49χρονος Αμερικανός ηθοποιός – γνωστός από τις τηλεοπτικές σειρές “X-files” και “Californication” – εισήχθη σε ειδική κλινική για να καταπολεμήσει τον εθισμό του στο σεξ, που του είχε στοιχειώσει τη ζωή.

-Κέιτ Μος

Η 35χρονη Βρετανίδα καλλονή, που είναι το πιο ακριβοπληρωμένο μοντέλο του κόσμου, δεν μπορεί να βάλει φρένο στην ανεξέλεγκτη σεξουαλική ζωή της.

-Μάικλ Ντάγκλας

Δέσμιος του σεξ ήταν για πολλά χρόνια ο 65χρόνος Αμερικανός ηθοποιός, ο οποίος κατάφερε να απεξαρτηθεί με την υποστήριξη της οικογένειάς του.

-Σάρον Στόουν

Μιλώντας για την ταινία «Βασικό Ένστικτο», η 51χρονη ηθοποιός είχε πει: «Όσο πιο γυμνή ήμουν, τόσο πιο καλά ένιωθα!».

-Μπιλ Μάρεϊ

Ο 59χρονος ηθοποιός εγκαταλείφθηκε από τη σύζυγό του, όταν εκείνη δεν άντεξε άλλο τις αχόρταγες σεξουαλικές ορμές του.

-Μπαρτ Ρέινολντς

ο 73χρόνος ηθοποιός έχασε κάποια στιγμή το μέτρημα των ερωτικών παρτενέρ του. Ήταν πλεϊμπόι; Ίσως. Σίγουρα πάντως ήταν σεξομανής.

ygeia-evexia.gr